Spotkała cię kontuzja? Może to dobry czas na przemyślenia i szansa, aby zacząć jeszcze raz tym razem mądrzej. Dzisiejszy wpis poświęcę zagadnieniu urazów w sporcie oraz opiszę wybrane sposoby jak sobie z nimi radzić oraz jak efektywnie możesz wykorzystać ten czas.
Kontuzje są niemal nieodłącznym elementem sportu wyczynowego. Równie często przytrafiają się osobom, które uprawiają go amatorsko. Jednak dla jednych i drugich są bardzo uciążliwe. W ostatnich dniach i mnie dopadł uraz ręki przez który musiałam mocno ograniczyć swój program treningowy. Postanowiłam kreatywnie wykorzystać ten czas na przygotowanie tego wpisu, a także na nadrobienie innych rzeczy, na które do tej pory nie potrafiłam efektywnie wygospodarować czasu. O ile dla mnie 2-3 tygodniowa przerwa w intensywnych treningach nie jest najgorszą rzeczą, o tyle dla osoby zajmującej się sportem zawodowo może być źródłem przykrych emocji i przeżyć z tym związanych.
Jeżeli ulegliśmy już urazowi wiemy, że czekają nas liczne wizyty lekarskie i przejście przez proces rehabilitacji. To normalna kolej rzeczy, aby nasz stan fizyczny wrócił do tego sprzed urazu. Kontuzja jest jednak procesem znacznie bardziej złożonym, a sportowiec nie powinien pozostać w nim osamotniony. Zaleca się, aby wciąż był w kontakcie z trenerem i drużyną, odnalazł wsparcie w osobach mu najbliższych, a także żeby skorzystał z pomocy psychologa sportu. Dla sportowca emocjonalne konsekwencje kontuzji mogą być bardzo trudne. Zawodnicy mówią, że kiedy są kontuzjowani nie wiedzą co ze sobą zrobić i jak zorganizować sobie czas, który do tej pory był szczegółowo zaplanowany i dostosowany do ich treningów. Zwracają uwagę także na uczucie „pustki” która pojawia się w ich życiu, jakby wciąż czegoś im brakowało.
Jak zatem możemy sobie pomóc w tak trudnych chwilach? Mimo, że sytuacja jest bardzo obciążająca to zaleca się postępowanie wg trzech prostych elementów: po pierwsze znajdź pozytywne aspekty tej sytuacji, efektywnie wykorzystaj czas który i tak upłynie, a także mądrze zaplanuj swój powrót do treningów.
Kiedy kontuzja uniemożliwia ci aktywne trenowanie nie karm swojego umysłu negatywnymi myślami. Szukanie winnych, karcenie siebie, obniżanie swojego nastroju poprzez przykre myśli – takie negatywne postępowanie nie prowadzi do niczego dobrego, a tylko ogranicza cię jeszcze bardziej. Ten czas i tak upłynie, więc postaraj się znaleźć pozytywne strony urazu. Zwolnij. Skup się teraz na sobie, na swoim ciele i umyśle. Popracuj nad swoją głową i mądrze wykorzystaj ten czas na trening mentalny. Możesz skorzystać z pomocy psychologa albo samemu poczytać trochę książek o tej tematyce. Wykorzystaj efektywnie czas kontuzji np. trenując techniki skutecznej koncentracji, relaksacji, radzenia sobie ze stresem czy ćwicząc wizualizację.
Kolejną ważną kwestią jest to, aby nie wyłączać się z treningów – jeśli jest to możliwe staraj się uczestniczyć w treningach swojej drużyny bądź znajomych. Badania pokazały, że osoby, które podczas kontuzji brały udział w treningach szybciej wracały do formy sprzed urazu. Biorąc udział w życiu sportowym otrzymasz wsparcie trenera i kolegów, które jest bardzo pomocne w tym trudnym okresie. Dobrze jest też, gdy możesz liczyć na pomoc rodziny. Nawet jeśli nie bierzesz czynnego udziału w trenowaniu twój umysł nadal pracuje, wykonuj dane sekwencje, zadania i ćwiczenia w głowie w ten sposób łatwiej ci będzie odtworzyć te elementy kiedy wrócisz do treningów. Wizualizacja przynosi niesamowite efekty. Najwięksi sportowcy chętnie korzystają z tej techniki i widzą rezultaty. Znany pływak Phelps mówił, że każdy swój złoty medal przepłynął najpierw w głowie.
Ostatnią równie ważną kwestią jest budowanie sobie planu na powrót do sportu. Warto popracować nad tym z trenerem bądź psychologiem sportu. Kontuzja zazwyczaj nie pojawia się bez przyczyny, być może zaniedbałeś któreś elementy treningu i warto byłoby teraz skupić się nad nimi. Być może pewne elementy treningowe nie były wykonywane poprawnie. Tak jak napisałam na początku, kontuzja może być dla ciebie szansą, abyś zaczął jeszcze raz, ale tym razem mądrzej! Psychologiczne modele mówią o trzech aspektach, które mają wpływ na pojawienie się kontuzji. Pokazują, że kontuzje mogą być bezpośrednim skutkiem stresujących doświadczeń. Kiedy jesteśmy zestresowani nasza koncentracja ulega osłabieniu co może być przyczyną negatywnych konsekwencji. Mogą wynikać z „drobnych uciążliwości dnia codziennego”. Nawet banalne sprawy takie jak naprawa samochodu czy zgubienie czegoś mogą wpłynąć na to, że doświadczymy urazu. Ostatnim istotnym aspektem jest fakt przebytej kontuzji w przeszłości. Jeśli obawiamy się, że ponownie doświadczymy urazu lub odnowi się nam kontuzja z przeszłości jest większe prawdopodobieństwo, że tak się stanie.
Na to jak szybki będzie powrót sportowca do formy przed kontuzją ma wpływ wiele czynników w tym to jak poważnego urazu doświadczył. Jednak pozytywne przekonania na ten temat, zaangażowanie w rehabilitację, aktywne wykorzystanie tego czasu oraz wsparcie najbliższych znacząco skracają czas rekonwalescencji.